Bebeklerde Diş Çürümesi

Uzmanlara göre diş çürümesi, her 10 çocuktan en az 1’in etkileyebilen en popüler çocukluk çağı hastalığı olarak kabul edilmektedir. Bebeklerde tedavi edilmeyen diş çürüğü, gelecekteki ağız sağlığı için de olumsuz sonuçlar doğurabilir. Peki çürük süt dişleri çekilmeli mi? Hazırlamış olduğumuz bu makalede bebeklerde diş çürüğü neden olur, nasıl anlaşılır, çocuklarda diş çürükleri tedavisi nasıl yapılır açıklıyoruz.

Bebeklerde diş çürümesi, ciddi bir problem olsa da yeme, içme ve ağız bakım üzerindeki proaktif değişiklikler, bu sorunu büyük oranda önleyebilir. Bebeklerde diş çürümesi belirtileri genel olarak şunlardır: 

• Beyaz noktalar: Bu tarz noktaların ortaya çıkması, bebeğin diş etlerinin bozulmaya başladığını gösterir ve kısa süre içerisinde çıkan dişler, çürümeye başlar.
• Diş ağrısı: Bebeğin etkilenen diş etlerinde, dişlerinde ve çevresinde ağrılar başlar. 
• Hassasiyet: Sıcak ya da soğuğa karşı hassasiyet ortaya çıkar. Bununla beraber tatlı gibi bazı yiyecekler, bu hassasiyeti daha da arttırabilir.

Çocuklarda diş çürümesinin en büyük nedeni bakterilerdir. Karbonhidrat (şeker ve nişasta) içeren yiyecekler, dişlerde bakterilerin oluşmasına neden olabilir. Bu tür gıdalar arasında süt, kuru üzüm, şeker, kek, meyve suları, tahıl ve ekmek yer alır. Normal şartlarda ağız içerisinde yaşayan bakteriler, bu yiyeceklerin birikiminden dolayı asit oluştururlar. Bakteri, gıda birikimi, asit ve tükürük kombinasyonları ise dişlerde plak adı verilen bir madde ortaya çıkarır. Zaman içerisinde bakteriler tarafından üretilen asitler ile birlikte plaklar, diş minesini aşındırır ve diş çürümelerine yol açar.

Bebeklerde Diş Çürüğü Nasıl Anlaşılır? 

Bebeklerde erken dönemde diş çürümesinin fark edilmesi son derece zor olabilir. Diş çürümesinin ilk belirtisi diş eti çizgisi boyunca donuk ve beyaz noktaların gelişmesidir. Bununla beraber dişlerde kahverengi lekeler oluşabilir, diş etleri kırmızı ve şişik de olabilir. Ayrıca, ileri evrede bebeğin dişlerinde kararmalar ortaya çıkar. Her bebekte meydana gelen diş çürüme belirtileri farklı olsa da genel olarak bebeklerde diş çürüğü belirtileri şunlardır: 

• Etkilenen alanlarda ve dişlerde beyaz lekeler oluşmaya başlar. Bu lekeler, minenin aşınmaya başladığı anlamına gelir ve dişlerde erken hassasiyete de sebep olabilirler.
• Diş aralarında açılmalar da görülebilir. İlk evrelerde diş araları, açık kahverengi bir renge sahiptir. 
• Dişteki açıklıklar, zaman içerisinde derinleşir ve diş aralarındaki renk daha koyu bir tona dönüşür.
• İleri evrede diş çevresinde ve diş etlerinde ağrı gelişir.
• Sıcak ya da soğuğa karşı hassasiyet ortaya çıkar.
• Diş çürüğü belirtileri her bebekte aynı değildir. Diş arası boşlukları her durumda semptomlara sebep olmaz. 

Çocuklarda Diş Çürümesi Nedenleri

Çocuklarda diş çürümesinin en sık nedeni, ağız ve diş bakımının yetersiz olmasıdır. Bununla beraber ağız içindeki bakteriler, dişlerde plak ismi verilen yapışkan bir kaplama meydana getirir. Tüketilen yiyecek ve içecekler, bu bakterileri besler ve bu süreçte bakteriler, asit üretirler. Bu asitler de diş minesini aşındırmaya başlar. Zaman içerisinde bu asitler, dişin iç kısımlarına doğru yayılır ve diş ağrılarına yol açacak çürümelere ya da boşluklara sebep olurlar. Şeker içerikli yiyecekler ya da içecekler, diş çürümesi ile alakalı ana risk faktörlerinden biridir ve yiyecekler arasında şekerli atıştırmalıklar tüketildiği zaman bu risk daha da artar. Biberon çürüğü ise sıklıkla gece biberonla uyumayı alışkanlık haline getirmiş bebeklerde görülür.

Çocuklarda Diş Çürüğü Tedavisi 

Çocuklarda diş çürüğü tedavisi için başvurulan yöntemler genel olarak şunlardır:

• Beyaz lekeler görüldüğü zaman diş hekimi, bütün dişleri yeniden mineralize etmek amacıyla florür kullanılmasını önerir. Bu tedavi yöntemi, diş minesinin yeniden onarılmasına yardımcı olur ve erken evrelerde ortaya çıkan diş çürümelerini tersine çevirir.
• Erken evre tedavisi, diş çürümelerinin ilerlemesini durdurmak için yeme alışkanlıklarındaki değişiklikleri de içerecektir. Değişiklikler arasında asit barındıran içeceklerin sınırlandırılması da yer alır. Bu değişiklikler, yalnızca doktor gözetiminde yapılmalıdır. 
• Diş çürümesi, daha ileri bir aşamada tespit edilirse florür etkenli tedaviler artık yeterli olmayabilir. Diş çürümesinin ileri aşama belirtileri arasında dişlerde koyu kahverengi ya da siyah lekelerin oluşması, ağız kokusu, diş eti kanamaları ve diş eti şişmesi yer alır. 
• Çocuklarda şiddetli olan diş çürüğü ise yetişkinlerde olduğu gibi tedavi edilecektir. 
• Restorasyon çalışmaları, çocuğun yaşına bağlı olarak anestezi altında yapılır. Şiddetli çürüme vakalarında hasarlı diş çekilebilir.

Bebeklerde Diş Çürüğü Nasıl Önlenebilir? 

Bebeğin sağlıklı olabilecek ağız hijyeni, kesinlikle anne ile başlar. Bu nedenle annenin, bebek doğmadan önce ağız hijyenini koruması gerekir. Bu süreçte diş hekimi ziyaret edilmeli ve ağız bakımı, rutin bir şekilde yapılmalıdır. Bebeklerde diş çürüğünü önlemenin yolları şunlardır:

• Bebek doğar doğmaz, ağız içi sık bir şekilde temizlenmelidir. Doğumdan sonra 12 aya kadar bebeklerin diş etleri, sık sık temiz bir bezle silinmelidir. İlk diş çıkmaya başladığı zaman ise yumuşak bebek fırçası kullanılmalı ve florür bazlı diş macunu ile dişler, yumuşak bir şekilde fırçalanmalıdır. 12 ile 36 ay arasındaki bebeklerin dişleri ise gün içerisinde iki defa ve en az iki dakika süresince fırçalanmalıdır. 
• Biberon ve emziğin uzun süre kullanılması yanlıştır. Bunlar zaman içerisinde biberon çürüğü ismi verilen başka bir soruna yol açabilir.
• Bebeklere mümkün olduğunca erken dönemde bardaktan sıvı içmeleri öğretilmelidir. Bardaktan bir şeyler içmek, sıvıların, dişlerin etrafında toplanma olasılığını büyük oranda azaltır. Ayrıca bol miktarda su içirilmelidir.
• Tatlı tüketimi kontrol edilmelidir. Tatlılar ve diğer yapışkan yiyecekler, mutlaka sınırlandırılmalıdır. Sakız, şeker, meyve toplamaları, kurabiyeler ve diğer şekerli yiyecekler, dişlere yapışabilir. Bebeklerin, bu tarz besinleri yedikten hemen sonra dişleri temizlenmelidir. 
• Meyve suları doğru bir şekilde verilmelidir. Meyve suları yalnızca yemek sırasında servis edilmelidir.  6 ile 12 aylık bebeklere verilen meyve suları, günde 120 ml ile sınırlandırılmalı ve yarım bardak su ile seyreltilmelidir. 1 ile 6 yaş arası çocuklar için ise gün içerisinde meyve suyu tüketimi, 100 ile 170 ml ile sınırlandırılmalıdır.
• Dişlerin gelişimi ile alakalı herhangi bir endişe varsa mutlaka diş hekimi ziyaret edilmelidir. Bu sayede daha erken teşhis ve tedavi rahatlıkla yapabilir.

Çocuklarda Diş Çürükleri Zararları 

Çocuklarda diş çürüğü, uzun vadeli yansımaları olabileceğinden dolayı mutlaka ciddiye alınması gereken bir sorundur. Kısa vadede çürükler tedavi edilmezse bu dişler, enfeksiyona ya da ağrıya sebep olabilir. Dişler ciddi bir şekilde çürürse çekilmesi gerekecektir. Diş çekilmesi, çocukları birçok yönden etkileyebilecek bir problemdir. Çiğnemek, gülümsemek ve düzgün konuşmak için dişlere ihtiyaç duyulduğundan dolayı erken diş kaybı, zayıf yaşama alışkanlıklarına ve yaş ilerledikçe ciddi oranda kötüleşebilecek konuşma sorunlarına yol açabilir. Süt dişleri ayrıca, yetişkin dişler için yer tutucu olarak işlev görür ve çürüme nedeniyle çekilirse yetişkin dişlerin yanlış hizalanması ve çapraşık olma olasılığı artacaktır.

Çürük Süt Dişleri Çekilmeli mi?

Tedavi edilmeyen çürük süt dişleri, kötü koku, ağrı, çiğnemede zorluk, güzel olamayan görüntü ve beslenme bozukluklarına neden olur. Bu süreçte tedavi edilmeyen çürük süt dişleri ise çekilmek zorunda kalacaktır. Çürük süt dişlerinin çekilmesi, çene gelişiminde sorunlara, diş çapraşıklıklarına ve fizyolojik problemlere (kalp sorunlarından romatoid artrit sorunlara kadar) neden olabilir. Süt dişleri, geçici bir süre ağız içerisinde bulundukları için aile tarafından genel olarak fazla önemsenmez. Ancak kesinlikle unutulmamalıdır ki süt dişlerin çürümesi, sadece çocuğun hayat boyu karşısına çıkabileceği ağrı tecrübeleri kazanmasına neden olmakla kalmaz, aynı zamanda ileri dönemlerde de kalıcı diş sorunlarının ortaya çıkmasına neden olur. Çürük süt dişlerinin erken dönemde çekilmesi, alttan çıkacak olan kalıcı dişlerde yanlış hizalanmaya ve çene kemiğinin ise gelişiminde sorunların oluşmasına neden olacaktır. Bu sebeple süt dişleri geçici de olsa mutlaka gerekli özen gösterilmelidir.

Hamilelikte Çürük Diş Bebeğe Zarar Verir Mi? 

Hamilelikte meydana gelen hormonal değişimler, ağız içindeki salgılara da büyük oranda etki eder. Hamilelikteki en büyük sorunlardan biri de kusma, mide bulantısı ve reflüden dolayı ağız içerisindeki asit seviyelerinin artmasından dolayı diş etinin ve diş dokularının zarar görmesidir. Yine hormonal değişimlere bağlı olarak diş etlerinin şişmesi de sık sık ortaya çıkabilir. Hamileliğin ilerleyen süreçlerinde uyku kalitesinin büyük oranda bozulması ile birlikte diş gıcırdatma, diş sıkma ve eklem ağrıları da ortaya çıkar. Bütün bu diş sorunları bebek için de sorunlara neden olabilir. Ağız içerisinde bulunan mikroplar, sindirim aracılığıyla vücudun birçok bölümüne yayılır. Vücudun genel sağlığına etki eden bu mikroplar, her durumda büyük bir risk nedenidir.  

Kısacası tüketilen bütün gıdalar, çürük dişlerde bulunan bakterilerle beraber çiğnenmesi ile mideye, mideden de kan yoluyla bebeğe ulaşarak bebeğin gelişimini büyük oranda etkileyebilir. Bunun için hamilelikte mutlaka diş ve ağız bakımı yapılmalı ve düzenli bir şekilde diş hekimi ziyaret edilmelidir.