Kanal tedavisi (endodonti), çürük yada travma nedeniyle enfekte olan pulpa ve köklerdeki bakterileri ve dokuları çıkararak doğal dişi kurtarmak amacıyla uygulanan bir prosedürdür. Diş hekimi, bu dokuları çıkardıktan sonra kök kanallarını dikkatli bir şekilde temizler, dezenfekte eder ve dolgu ile kapatır. Prosedürün yıllardan beri süren kötü bir ünü olduğu bir gerçek. Klinikte de hekimlere ön diş kanalı tedavisi prosedürünün en başında zor mu, acı verir mi, ağrı olur mu, apseli iltihaplı dişe yapılır mı, yapılırsa ne olur, dişin siniri nasıl alınır gibi endişeli sorular sürekli olarak sorulmaktadır.
Modern yaklaşımlarda bu soruların pek çoğu artık bir sorun olmaktan çıkmış durumda ve artık günümüzde 1-2 seans içerisinde tamamlanabilen bir tedavidir. Klinik hekimlerimizin hazırlamış olduğu bu makalede; kanal tedavisi nedir ve ne zaman yapılır sorularının cevabını detaylı bir şekilde bulabilirsiniz. Diş kanal tedavisi fiyatları hakkında hazırlamış olduğumuz makalede işlemin 2023 yılı ücretlerini bulabilirsiniz.
Kanal tedavisi nedir?
Kök kanal tedavisi; çürük, kırık yada travma gibi nedenlerle, bakterilerin diş köklerine ulaştığında ortaya çıkan iltihabi reaksiyonları gidermek amacıyla diş pulpa odası ve kök kanallarındaki enfekte dokuların temizlenerek uygun dolgu patları ile doldurulmasıdır.
Dişin iç kısımlarda ve kök içerisinde bulunan enfekte dokular çıkartılırsa, etken ortadan kalkacağı için enfeksiyon belirtileri kaybolur. Kök kanalları iyi bir şekilde temizlenip şekillendirilir ve tekrardan reaksiyon gelişmemesi için dolgu patları ile doldurulur. Endodonti uygulaması tamamen lokal anestezi altında yapılan bir işlem olduğu için tedavi esnasında herhangi bir acı hissetmezsiniz.
Tedavinin tam olarak anlaşılması için bir dişin yapısı ve anatomisi hakkında bilgi sahibi olmamız yardımcı olur. Dişin en iç kısmında, mine ve dentinin altında pulpa adı verilen, yoğun damar, sinir ve bağ dokusundan oluşan bir yapı bulunur. Bu yapı, dişin ilk büyüme ve gelişme aşamasında aktif rol oynar ve enfekte olduğu zaman çok fazla sinir içerdiği için şiddetli ağrılara neden olabilir. Yetişkinlikle dönemine doğru dişler ömür gelişimini tamamlar ve daha sonra pulpa dokusu olmadan da ağızda kalabilir. Bu sayede hızlı bir şekilde dilediğiniz besinleri çiğnemeye veya gülmeye geri dönebilirsiniz.
Peki doğal dişlerinizi korumanın avantajı nelerdir:
- Daha etkili ısırma ve çiğneme
- Doğal estetik görünüm
- Dişte gingival sağlığının korunması
- Karşı dişlere engel olarak uzamasını engeller
Diş kanal tedavisi nasıl yapılır?
Kanal tedavisi genellikle bir yada iki seansta tamamlanabilir ve şu aşamaları içerir:
- Endodontist öncelikle dişten röntgen alarak inceler. Lokal anestezi ile dişi tamamen uyuşturduktan sonra, pulpa odasına ulaşmak için dişin tepe noktasından bir delik açar.
- Yapılan bu küçük delikten, çeşitli titanyum kanal aletleri ile pulpa odasına ve kök kanallarına ulaşarak enfekte dokuları temizler. Eğer ara seanslar gerekiyorsa hekiminiz geçici dolgu yaparak yaklaşık bir hafta sonrasına devam randevusu verir.
- Temizlenen kanallar şekillendirildikten sonra antiseptik solüsyonlarla yıkanarak dezenfekte edilerek kurutulur. Gutta percha adı verilen ve kauçuğa benzeyen bir kanal dolgusunun doldurulması ise sızdırmaz özel çimentolar ile yapılır.
- Kanalların dolumu yapıldıktan sonra dişin taç kısmında kalan boşluk kompozit dolgu ile kapatılır.
Artık beslenemeyen diş zamanla su kaybederek kırılganlaşacaktır ve yapısı buna dayanacak kadar mukavemetli değilse hekiminiz en son kuron kaplama yapılmasını tavsiye edebilir.
Yenileme işlemlerinde eski kanal dolgularının sökülmesi her zaman mümkün olmayabilir ve tedavi esnasında kök ucu, uzun ve yan kanal mevcudiyeti gibi ağrıya neden olan etkenler dikkatli bir şekilde incelenmelidir.
Hangi durumlarda ve neden yapılır?
Kök kanalı içerisindeki pulpa dokusu enfekte olduğu zaman (pulpitis), ilk olarak bu dokunun çıkartılarak temizlenmesi gerekir. Enflamasyonun nedenleri arasında derin bir diş çürüğü, kırık, mine çatlağı ve travma görmüş olması sayılabilir. Diş üzerinde gözle görülür bir belirti yada yaralanma olmasa da bazı durumlarda tekrarlayan travmalar veya darbeler pulpitis gelişimine ve kanal tedavisinin başarısız olmasına neden olabilir.
Kanal tedavisi yenileme nasıl olur?
Yeni kanal tedavisi veya yenileme yapılması gerektiğini gösteren bazı belirtileri açıklarsak:
- Isırma ya da çiğneme esnasında ortaya çıkan şiddetli diş ağrısı
- Dişte ağrılı kırık yada çatlak
- Dişin kök ucuna doğru sivilce
- Diş etlerinde hassasiyet ve şişlik
- Diş etlerinde ortaya çıkan koyu ve ağrılı görünüm
Yenileme prosedüründe önemli olan eski dolgunun tam olarak başarılı bir şekilde uzaklaştırılmasıdır. Bunun için boyterlok adı verilen özel uçlar ve kanal dolgu patının yumuşamasını sağlamak için solüsyonlar kullanılır. Çok eğri kanallara sahip dişlerde bazen kanalı tamamen temizlemek mümkün olmayabiir ve tedavi başarı oranı düşer?
Çocuklarda (süt dişi) kanal tedavisi
Çocuklarda süt dişi kanal tedavisinin genel prosedürü, kullanılan dolgu malzemesinin farklı olması dışında erişkinlerde uygulanan tedavi edilmesi ile aynıdır. Endodontide çocuğa kullanılan dolgunun daimi diş sürme döneminde erimesi ve alttan gelen dişlere engel olmaması gerekir.
Her ne kadar toplumda süt dişleri zamanla düşecek görüşü yaygın olsa da, dişleri ağıda tutmanın çoçuğun ağız ve diş sağlığı açısından önemi büyüktür:
- Süt dişlerinin erken kaybı çiğneme ve konuşma bozukluklarına neden olabilir.
- Enfekte dişin zamanında önce alınması, ağız ve diş sağlığı işe komşu dişlerin hizalanmasını bozar.
- Süt dişleri; alttan gelen dişin doğru olarak pozisyon alması için bir yer tutucu görevi görür.
Kanal tedavisi ne kadar sürer?
Tedavi süresi; enfeksiyonun ciddiyeti ve ilgili dişin durumuna bağlı olarak genellikle 1 hafta içerisinde 2 seanstır. Her bir seans yaklaşık olarak en uzun 30-40 dakika sürer. Her ne kadar yapılan standart prosedür bu olsa da; enfeksiyonun çok yayılmadığı olgularda kanalın açıldığı gün tek seansta sinirleri alınarak dolgu yapılabilir. Detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
SSS
Kök içerisine yerleştirilmiş dolgular düşmez. Ancak dişin taç kısmında yer alan dolgular düşebilir. Böyle durumlarda yerine yeni dolgu yapılabilir.
Enfeksiyonun etki alanı genişlemiş ve tüm sinir ağlarını kapsamışsa, hasta herhangi bir acı hissedemeyeceği için işlem sırasında anestezi yapılmayabilir. Ancak pek çok diş hekimi hastanın psikolojik olarakta acı hissetmemesi ve daha konforlu bir tedavi deneyimi yaşaması için işlemi anestezi altında tamamlar.
Hamilelik süresi boyunca ideal olan acil olmayan tüm diş tedavilerinin hamilelik sonrasına bırakılmasıdır. Ancak, enfekte dişin meydana getirebileceği problemlerden kaçınmak amacıyla evet, yapılabilir. İkinci trimestr acil diş tedavileri için en uygun dönemdir.
Kanal tedavisi esnasında sinirler öldürülmez, ince uçlu aletler vasıtası ile kopartılarak temizlenmesi gerekir. Bazı yan ve eğri kanallar gibi tedavinin mümkün olmadığı durumlar varsa dolgu şeklinde devitalizasyon patları uygulanır ve sinirler öldürülebilir.
Evet, kanal tedavisi genellikle enfeksiyon nedeniyle iltihaplanan dişlere uygulanmaktadır.
Sizce sizin dişinize kanal tedavisi nasıl yapılır, acır mı?